Reuma is een verzamelnaam voor meerdere aandoeningen waarbij het lichaam zich afweert tegen eigen lichaamsweefsel. De meest bekende en meest veelvoorkomende vorm van reumatiek is reumatoïde artritis. Deze vorm van reuma komt in Nederland voor bij ongeveer 2% van de bevolking. Het kenmerkt zich door ontstekingen bij de gewrichten. Dit heeft als resultaat dat de patiënt veel pijn voelt in zijn of haar gewrichten en dat deze stijf aanvoelen. De klachten kunnen ernstige vormen aannemen en het leven van de patiënt beheersen. Het is daarom belangrijk dat deze klachten goed bestreden kunnen worden. Daar komt in eerste instantie de huisarts bij kijken en vervolgens de reumatoloog, die hierin gespecialiseerd is. Er zijn al verschillende behandelingen mogelijk, maar het doel is om iedereen met klachten zo snel mogelijk van de klachten af te helpen. Er is sinds kort een nieuw medicijn op de markt wat hierbij kan helpen. Het heet Tofacitinib en wordt ingezet tegen de symptomen van reumatoïde artritis.
De introductie van Tofacitinib: een nieuw medicijn
Tofacitinib wordt op de markt gebracht als medicijn tegen reumatoïde artritis. Dit is de meest voorkomende vorm van reuma en wordt gekarakteriseerd door gewrichtspijn. Deze pijn wordt veroorzaakt door ontstekingen in de gewrichten. Reumatoïde artritis kan echter ook schade leveren aan andere organen. Tofacitinib is een medicijn in de categorie JAK-remmers. Dit houdt in dat het de activiteit van de groep enzymen, de JAK’s, vermindert. Deze JAK’s zijn een belangrijk onderdeel van het ontstaan van ontstekingen. Door dit af te remmen is het resultaat een afremming van ontstekingen. Deze ontstekingen zijn de oorzaak van de klachten bij reumatoïde artritis. Daarom is het belangrijk om deze kern aan te pakken, opdat nieuwe ontstekingen uitblijven en de bestaande ontstekingen gekalmeerd worden. Het medicijn Tofacitinib kan voorgeschreven worden aan volwassen patiënten met klachten waar de diagnose reumatoïde artritis aan gekoppeld kan worden. Dit voorschrift zal echter alleen gedaan worden wanneer behandeling door middel van andere medicijnen geen of onvoldoende resultaat heeft gehad. Ook kan het een optie zijn wanneer de patiënt intolerant of gevoelig blijkt voor andere medicijnen.
Hoe gebruik je Tofacitinib?
Een groot voordeel van dit medicijn is dat het oraal ingenomen wordt. Dit in tegenstelling tot vele andere behandelingen voor dezelfde klachten die met een naald worden ingebracht. Het komt in tabletvorm en de tabletten bedragen een dosis van 5 mg. Zo’n dosis wordt meestal tweemaal per dag ingenomen. De tabletten hoeven niet in combinatie met een maaltijd in te worden genomen. Voorafgaand aan het voorschrift Tofacitinib te gebruiken wordt de patiënt altijd gescreend op tuberculose en virale leverinfecties. Dit geldt voor alle JAK-remmers, omdat JAK-remmers negatieve invloed kunnen hebben op vroeger opgelopen infecties. Na de screening heb je altijd een vervolggesprek met je reumatoloog. Tijdens dit gesprek zal je verdere informatie krijgen en kun je onbeantwoorde vragen stellen. Indien je zwanger bent of wilt worden, neem dan altijd contact op met je reumatoloog. Omdat er weinig bekend is over de effecten van de behandeling op een zwangerschap is het belangrijk dat de reumatoloog van alles op de hoogte is. Hetzelfde geldt voor het geven van borstvoeding.
Verschillen tussen Tofacitinib en andere medicijnen tegen reuma
Je zult je misschien afvragen waarom Tofacitinib op de markt is gekomen, terwijl er al vele andere medicijnen beschikbaar zijn. Het eerste antwoord op die vraag is verbetering. Hoewel eerdere medicijnen succesvol zijn gebleken in het verminderen van de klachten, kan de vermindering altijd beter. Daarom is het belangrijk onderzoek te blijven doen naar betere geneesmiddelen. Daarnaast is Tofacitinib specifiek bedoeld voor patiënten die slechte ervaringen hebben met andere medicijnen die worden ingezet bij reumatoïde artritis. Het is belangrijk om in dit geval goede alternatieven te hebben. Tofacitinib kan bijvoorbeeld ook voorgeschreven worden wanneer patiënten last hebben van ernstige bijwerkingen bij andere medicijnen. Een ander voordeel is het orale gebruik. Orale inname zal door de meeste patiënten als een stuk prettiger worden ervaren dan het inbrengen van medicijnen met een naald. Daarnaast kan Tofacitinib zowel als monotherapie ingezet worden als in combinatie met methotrexaat. Laatstgenoemde is de originele bedoeling van het medicijn, maar indien niet goed gereageerd wordt op methotrexaat is Tofacinib als monotherapie een prima optie.
Potentiële bijwerking van de behandeling
Een aantal mogelijke bijwerkingen zal hier worden benoemd. Dit zijn echter niet alle bijwerkingen, enkel de meest relevante. Voor een volledig overzicht van de mogelijke bijwerkingen is het belangrijk altijd van te voren de bijsluiter grondig door te lezen. In de eerste plaats hebben patiënten die gebruik maken van Tofacinib een grotere kans op infecties. Om deze reden is het belangrijk om goed je temperatuur in de gaten te houden wanneer je je ziek voelt. Bij een grote stijging van temperatuur (een lichaamstemperatuur van boven de 38 graden) dien je direct de reumatoloog of de huisartsenpost in te lichten. Bij gebruik van Tofacinib heb je ook een grotere kans op herpes zoster, ook wel gordelroos genoemd. Dit is een pijnlijke huiduitslag die zich kenbaar maakt door middel van rode blaasjes op de huid. Ook bij de eerste ervaring van pijnlijke uitslag is het belangrijk direct contact op te nemen met de huisartsenpost of de reumatoloog zodat erger voorkomen kan worden. Tenslotte kun je last krijgen van een allergische reactie. Dit is meestal in de vorm van een beklemmend gevoel op de borst, duizeligheid, opzwelling van lippen, tong of keel, jeuk of huiduitslag. Andere mogelijke bijwerkingen kun je nalezen in de bijsluiter.
Algemene veiligheid van Tofacinib als medicijn op de markt
Wellicht komt de naam Tofacinib je al bekend voor. Dit kan kloppen, aangezien in 2013 al geprobeerd is goedkeuring te krijgen voor het medicijn. De aanvraag is toen echter afgekeurd wegens twijfels over de veiligheid van het medicijn in vergelijking met medicijnen die al op de markt waren. Het is begrijpelijk dat dergelijke kennis je aan het twijfelen brengt over het gebruik van het medicijn. Nader onderzoek heeft echter geleid tot instructies zoals hierboven genoemd. Met name de waakzaamheid voor infecties is belangrijk. Wanneer dit goed in de gaten wordt gehouden en een goede communicatie met de reumatoloog wordt onderhouden slinkt de kans op ernstige bijwerkingen aanzienlijk. Dit nadere onderzoek is ook de reden dat het EMA Tofacinib nu wel goedkeurt. Bij alle medicijnen geldt natuurlijk dat contact met je arts en het verstrekken van alle nodige informatie de sleutel is naar het voorkomen van complicaties. Het doel is om van je klachten af te komen en Tofacinib is een nieuwe manier om dat voor elkaar te krijgen.