De ziekte van Behçet is een chronische aandoening, waarbij ontstekingen ontstaan die steeds terugkeren. Dit kunnen bijvoorbeeld zweertjes (aften) in de mond zijn of zweertjes op de geslachtsdelen, maar de verschijnselen kunnen zich in een later stadium ook verder uitbreiden in het lichaam, er ontstaan dan ontstekingen op andere plekken in het lichaam. Ongeveer 65% van de patiënten krijgen ook last van ontstoken gewrichten. Om die reden is de ziekte van Behçet een reumatische aandoening. De ziekte van Behçet komt zelden voor in westerse landen: 1 op de 100.000 mensen krijgt ermee te maken. In Turkije komt de ziekte veel vaker voor, namelijk bij 1 op de 400 mensen. De ziekte van Behçet komt zowel bij mannen als vrouwen voor, en het begint meestal tussen het 30e en 50e levensjaar.
Symptomen van de ziekte van Behçet
De ziekte van Behçet kan op meerdere plekken klachten geven. Als eerste ontstaan meestal zweertjes in de mond en zweertjes op de geslachtsdelen. Bijna alle patiënten die aan de ziekte van Behçet lijden, hebben aften in hun mond. Soms is het één aft, en soms zijn het er meerdere. De aften hebben een rode rand en een wit-grijs oppervlak. Het duurt meestal tussen de 1 en 3 weken voordat de zweertjes weer genezen. Bovendien kunnen ze ook regelmatig terug komen. Drie kwart van de patiënten met de ziekte van Behçet krijgen daarnaast ook zweertjes op de geslachtdelen. Deze komen gelukkig minder vaak terug dan de aften in de mond. Bij mannen zijn de effecten heftiger dan bij vrouwen. Vrouwen kunnen een ontsteking aan de eileiders krijgen, en mannen kunnen een ontstoken bijbal krijgen als gevolg van de ziekte.
Huid- en oogafwijkingen
De ziekte van Behçet kan ook verschillende huidafwijkingen tot gevolg krijgen, zoals puisten, schilferende plekjes, bultjes, en huidafwijkingen die lijken op acne. Ook kan er erythema nodosum optreden: verdikte plekken in het gezicht, op de armen of in de hals. De ziekte van Behçet kan ook leiden tot een oogontsteking, zowel voor als achter, en vaak in beide ogen tegelijk. Als je een oogontsteking hebt aan de voorkant van je oog, merk je dat doordat je pijn krijgt, overgevoelig bent voor licht, wazig ziet, last hebt van tranende ogen en rode ogen. Soms zit er zelfs pus in de voorste oogkamer. Als de ontsteking achter in het oog zit, merk je deze minder snel op. De gevolgen van een dergelijke ontsteking kunnen echter aanzienlijk zijn: het kan leiden tot staar, slechtziendheid of zelfs blindheid.
Ontstekingen in bloedvaten, hersenvliezen en ruggenmerg
De ziekte van Behçet kan daarnaast ook leiden tot een ontsteking in het ruggenmerg of de hersenvliezen, vooral als de ziekte al wat langer aanwezig is. De ziekte van Behçet kan klachten opleveren zoals gevoelsstoornissen, een stijve nek, concentratiestoornissen, verwardheid, hoofdpijn en zelfs verlammingen. De bloedvaten kunnen eveneens ontstoken raken, wat kan leiden tot bloedpropjes in de vaten (trombose). Door de ontsteking aan het bloedvat kunnen er roodblauwe vlekken op de huid verschijnen, maar er kan in ernstige gevallen ook weefsel afsterven. De ontsteking van het bloedvat kan ook leiden tot een slappe bloedvatwand, waardoor het bloedvat plaatselijk verwijd, een aneurysma. Dit kan in ernstige gevallen dodelijk zijn.
Overige klachten
Overige klachten bij de ziekte van Behçet zijn gewrichtsontsteking, bijvoorbeeld aan de pols, elleboog, knie of enkel. Wat zeldzamer is de ontsteking aan de nieren. Dit kan worden vastgesteld met urineonderzoek. Meestal verlopen nierklachten als gevolg van de ziekte van Behçet mild, maar in zeer zeldzame ernstige gevallen kan het leiden tot verlies van de nierfunctie. De ziekte van Behçet kan ook leiden tot ontstekingen in het maag-darm kanaal. De klachten lijken dan op de maagdarmklachten die ook bestaan bij de ziekte van Crohn. Als de ziekte van Behçet zich in de longen manifesteert krijg je last van kortademigheid, koorts en een droge hoest.
Hoe ontstaat de ziekte van Behçet
Het is niet bekend hoe de ziekte van Behçet ontstaat, maar het lijkt erop dat er een erfelijk aspect in zit, en dat ook omgevingsfactoren een rol spelen. De ziekte van Behçet is een auto-immuunziekte. Dit betekent dat het afweersysteem van het lichaam niet meer goed in staat is om lichaamseigen en lichaamsvreemde stoffen van elkaar te onderscheiden. Het lichaam maakt dan antistoffen aan om lichaamseigen stoffen af te weren.
Diagnose
De ziekte van Behçet kan niet met een bepaalde laboratoriumtest worden vastgesteld, maar er wordt uitgegaan van de verschijnselen. Als er gedurende drie perioden in één jaar naast aften in de mond ook terugkerende aften aan de geslachtsdelen zijn, of als er sprake is van huidafwijkingen die passen bij de ziekte van Behçet, of van oogafwijkingen die bij de ziekte passen, of wanneer er een positieve pathergietest is, wordt de diagnose van de ziekte van Behçet gesteld.
Verloop van de ziekte
De ziekte van Behçet verloopt meestal afwisselend: er zijn periodes waarin je klachten hebt, en periodes waarin je niets merkt van de ziekte. Voor de meeste mensen geldt dat er een mild verloop is. De ziekte van Behçet kan echter ook een ernstig verloop hebben, met name als er complicaties zijn zoals een ernstige oogontsteking met permanente schade tot gevolg, of trombose of een hersenbloeding.